UZITO ULIOKITHIRI

UZITO ULIOKITHIRI

Uzito uliokithiri au Obesity ni changamoto ambayo hutokana na mwili kuhifadhi mafuta kwa wingi. Hii hupelekea mwili kutofanya kazi vizuri na kuongeza uwezekano wa kupata changamoto za kiafya kama presha, kisukari na magonjwa ya moyo.

Habari njema ni kwamba, hata punguzo dogo la uzito linaweza likaboresha au kuzuia changamoto za kiafya ambazo hutokana na kuwa na uzito uliokithiri. Mabadiliko ya milo, kuongeza ufanyaji wa mazoezi na mabadiliko ya tabia yanaweza kusaidia kupunguza uzito. Dawa na upasuaji nazo ni njia zingine za kusaidia mtu kuondokana na changamoto ya uzito uliokithiri.

Dalili

Uzito uliokithiri hupimwa kwa kuangalia uwiano kati ya urefu na uzito au BMI. BMI ikiwa imefika 30 au zaidi basi hapo inasemekana mtu huyo ana uzito uliokithiri. BMI hupimwa kwa kugawanya uzito wako kwenye kilogramu kwa urefu wako kwenye mita na kipeo cha pili.

Kwa watu wengi kipimo hiki hutoa makisio mazuri ya kiwango ya mafuta mwilini. Hata hivyo, kipimo cha BMI hakipimi kiwango cha mafuta kwenye mwili, hivyo kwa watu wengine, kama wanyanyua vyuma wanaweza kuwa na BMI kwenye kundi la watu wenye uzito uliokithiri ingawa hawana mafuta mengi mwilini. NI muhimu kumuuliza daktari wako kama una BMI iliyopitiliza.

Visababishi

Ingawa uzito uliokithiri unaweza kusababishwa na genetiki, tabia na homoni, uzito ulikothiri haswa husababishwa na kula chakula kingingi kuliko mwili unavyohitaji ili kuweza kufanya kazi. Mwili wako huifadhi kile chakula kilichopitiliza kama mafuta.

Vifuatavyo ni visababishi vikuu vya uzito uliokithiri;

·         Kutofanya Mazoezi. 

·         Kula hovyo.

·         Genetiki.

·         Mfumo wa maisha wa familia.

·         Changamoto za kiafya.

·         Baadhi ya dawa. 

·         Changamoto za kijamii na kipato. 

·         Umri. 

·         Ujauzito. 

·         Kutopumzika. 

Hata kama una moja au zaidi ya visababishi hivi haimaanishi kuwa lazima utakuwa na uzito uliokithiri. Unaweza kuhakikisha haupati changamoto ya uzito ulikithiri kwa kuhakikisha unakula mlo kamili, unafanya mazoezi na kubadili tabia ambazo zinakupelekea kunenepa.

Changamoto

Kama una uzito uliokithiri una hatari ya kupata changamoto kubwa za kiafya kama;

·         Kuwa na mafuta mengi kwenye damu

·         Kisukari

·         Presha ya kupanda

·         Metabolic syndrome

·         Magonjwa ya moyo

·         Kiharusi

·         Saratani, zikiwemo saratani ya mfuko wa uzazi, shingo ya kizazi, endometrium, ovari, matiti, utumbo, figo, kongosho, ini na tezi dume.

·         Changamoto ya kupumia.

·         Changamoto za uzai kwa wanawake, kama ugumba na mzunguko mboya wa hedhi.

·         Changamoto za nguvu za kiume na afya ya uzazi kwa wanaume.

·         Changamoto za mifupa na maungio yake.

Ubora wa Maisha

Unavyokuwa na uzito uliokithiri, ubora wa maisha yako kwa ujumla unaathirika. Unaweza ukashindwa kufanya vitu ambavyo ulikuwa unafanya kama kushiriki kwenye shughuli zinazokuletea furaha. Unaweza ukahepuka kwenda kwenye sehemu zenye watu wengi au ukanyanyapaliwa sababu ya uzito wako.

Kuzuia

Kama upo kwneye hatari ya kuwa na uzito uliokithiri, una uzito mkubwa au una uzito ulio sahihi, unaweza kuchukua hatua kuzuia kuongezeka uzito na changamoto za=inazokuja na uzito mkubwa. Haishangazi kuwa hatua za kuchukua ili kuzuia kuongezeka uzito ndio hizo hizo za kuchukua ili kupunguza uzito: mazoezi ya kila siku, mlo kamili, na kudhamiria kuamgalia unachokula na kunywa mwa muda mrefu.

·         Mazoezi. Unahitaji dakika 150 mpaka 300 za mazoezi kwa wiki ili kuzuia kuongezeka uzito. Mazoezi haya ni kama kutembea, kukimbia, kuendesha baiskeli, kuogelea nk.

·         Kula mlo uliokammilika. Kula vyakula vyenye kalori chache na vyenye virutubisho vingi kama matunda, mboga mboga na nafaka ambazo hazijakobolewa. Kaa mbali na vyakula vya mafuta, sukari na pombe. Kula milo mitatu kwa siku na usile sana kati kati ya milo.

·         Vifahamu na vihepuke vishawishi vinavyokufanya ule hovyo. Fahamu ni vitu gani au hali gani ukufanya ule hovyo.

·         Pima uzito wako mara kwa mara. Watu wanaopima uzito wao angalau mara moja kwa wiki wana nafasi kubwa ya kutoongezeka uzito.

·         Kuwa na muendelezo. Kuendelea na mpango wako wa kula kwa kuzingatia afya kati kati ya wiki, mwisho wa wiki na unavyosafiri hukuongezea nafasi ya kuwa na mafanikio zaidi.

Kwa mawasiliano zaidi na kama una maswali juu ya njia za kupunguza uzito unaweza ukawasiliana nasi kwa namba +255 755 518 289.

Bofya HAPA kuchat na mtaalam wa masuala ya uzito na kupunguza uzito.